Sytuacja cudzoziemców podczas pandemii koronawirusa COVID-19

Trwająca od kilku miesięcy pandemia koronawirusa COVID-19 to czas szczególnie trudny  także dla cudzoziemców przebywających na terenie Polski w trakcie obostrzeń.

Czy wprowadzone w związku z pandemią koronawirusa COVID-19 specustawy sprawiają, że sytuacja cudzoziemców przebywających czy pracujących na terenie Polski zmieniła się?

Na to pytanie znajdą Państwo odpowiedź w treści naszego artykułu.

  1. Przede wszystkim zacząć trzeba od wskazania, że na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 roku o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS COVID-CoV-2 (tzw. Tarcza antykryzysowa 2.0) został przedłużony do 30 dni po zakończeniu stanu epidemiologicznego okres, w którym ważny jest:
  • legalny pobyt cudzoziemców, który skończyłby się w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii,
  • okres ważności kart pobytu i tymczasowych zaświadczeń tożsamości cudzoziemca,
  • termin na składanie wniosków o legalizację pobytu,
  • ważność już wydanych zezwoleń na pracę, zezwoleń na pracę sezonową oraz oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.

W związku z trwającymi obostrzeniami, przesunięty został termin na opuszczenie przez cudzoziemców terytorium Polski.

  1. Legalny pobyt obywateli państw trzecich:

Sytuacja, w której cudzoziemiec przebywający na terytorium Polski na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, wizy krajowej, ruchu bezwizowego, wizy Schengen lub innych krótkoterminowych tytułów pobytowych, miał ostatni dzień legalnego pobytu przypadający w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub samego stanu epidemii, tj. od 14 marca 2020 roku – to okres jego legalnego pobytu na terenie Polski zostanie przedłużony z mocy prawa do upływu 30- go dnia, po dniu odwołania tego stanu, który obowiązywał jako ostatni.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 roku o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS COVID-CoV-2 (tzw. Tarcza antykryzysowa 2.0).

Co z cudzoziemcami, którzy przebywają na terenie Polski na podstawie krótkoterminowych tytułów pobytowych, jak np. z tytułu ruchu bezwizowego?

Aspekt ten także reguluje ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 roku o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS COVID-CoV-2 (tzw. Treść tarczy antykryzysowej 2.0). W tym przypadku, uznany zostanie za legalny, pobyt, który dotyczy osób znajdujących się na tej podstawie na terytorium Polski w okresie od 14 marca 2020 roku. Sytuacja taka sprawia, że cudzoziemiec ma prawo skorzystać z tzw. warunkowego legalnego pobytu i może złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt w przedłużonym terminie.

Przedłużenie legalności pobytów nie będzie równoznaczne z umieszczeniem w jakimkolwiek dokumencie podróży cudzoziemca nowej naklejki wizowej czy wydaniem nowej karty pobytu bądź innego dokumentu określającego pobyt na terenie Polski. Nie jest koniecznym składanie nowych wniosków, a pobyty są przedłużone z mocy prawa.

Ważność dokumentów pobytowych wydłuża się o 30 dni od dnia zakończenia ostatniego stanu, a dokumentów tymczasowych nie wydaje się. Brak potrzeby wydawania dokumentów tymczasowych reguluje fakt, że w związku z pandemią działalność urzędów jest ograniczona, a możliwość swobodnego, osobistego składania wniosku o karty zawieszona.

Jak wygląda to w praktyce?

Zgodnie z przepisami ustawy, cudzoziemiec będzie miał możliwość swobodnego realizowania dotychczasowego celu swojej podróży czy pobytu na terenie Polski. Będzie mógł np. w dalszym ciągu wykonywać pracę.

  1. Przedłużeniem z mocy prawa okresów ważności kart pobytu i tymczasowych zaświadczeń tożsamości cudzoziemca:

Przepisy specustawy przewidują w swojej treści przedłużenie z mocy prawa okresów ważności wszystkich kart pobytu oraz wszelkich tymczasowych zaświadczeń tożsamości cudzoziemca, jeżeli ich koniec przypada na okres stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii, tj. od 14 marca 2020 roku. Zgodnie z treścią przepisów okres ważności tych dokumentów przedłużony zostanie na czas upływu 30 dnia po dniu zakończenia lub odwołania któregokolwiek ze stanu, obowiązującego jako ostatni.

  1. Przedłużenie terminów na formalności związane z pobytem:

Specustawa przewiduje i wprowadza wydłużenie wszelkich terminów przewidzianych na składanie wniosków o udzielenie zezwoleń pobytowych, a także przewiduje przedłużenie wiz oraz przedłużenie pobytu w ramach ruchu bezwizowego, jeżeli termin ten przypadłby na okres stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Cudzoziemiec po zakończonym okresie epidemii ma 30 dniowy okres na złożenie stosownego wniosku o udzielenie pobytu.

Wnioski składane będą jak dotychczas do Urzędów Wojewódzkich, lecz w okresie do 30 dnia po dniu odwołania stanu, który był ostatnim stanem, tj. np. stan epidemii.

  1. Przedłużenie terminów opuszczania terytorium Polski:

Szeroko analizowana w niniejszym artykule ustawa przewiduje przedłużenie z mocy prawa terminu na opuszczenie terytorium Polski, który wynika z art. 299 ust. 6 ustawy o cudzoziemcach, np. w związku z doręczeniem ostatecznej decyzji o odmowie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy na terenie Polski. Przepisy te zastosowanie miałyby, jeżeli okres ten wypadałby na czas stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Podobnie jak w poprzednich przypadkach, cudzoziemiec miałby 30 dniowy okres na legalizację pobytu czasowego przypadający na dzień po odwołaniu jednego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.

  1. Co z obywatelami państw Unii Europejskiej, Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu, Konfederacji Szwajcarskiej i przebywających z nimi członkami rodzin?

Prawa pobytowe wymienionych tych osób nie zostają w żaden sposób ograniczone przez wprowadzony stan epidemii. Uprawnienia pobytowe obywateli tych państw nie są uzależnione od posiadania jakichkolwiek zezwoleń czy dokumentów.

Pobyt do 3 miesięcy:

Obywatele UE/EOG/Szwajcarii i członkowie ich rodzin, którzy nie są obywatelami tych państw, mają prawo przebywać w Polsce do okresu 3 miesięcy, bez spełniania dodatkowych jakichkolwiek warunków pobytu, poza posiadaniem ważnego dokumentu podróży.

Pobyt powyżej 3 miesięcy:

Obywatel UE/EOG/Szwajcarii posiada prawo pobytu przez okres pobytu dłuższy niż 3 miesiące, jeśli spełni jeden z poniższych warunków:

– jest pracownikiem lub osobą pracującą na własny rachunek na terytorium Polski,

– posiada wystarczające środki finansowe, które pozwolą na utrzymanie siebie samego
i członków swojej rodziny na terenie Polski, tak, żeby nie stanowić obciążenia dla pomocy społecznej oraz posiada odpowiednie ubezpieczenie zdrowotne,

– studiuje lub odbywa szklenie zawodowe w Polsce i posiada opisane wyżej środki finansowe,

– jest małżonkiem obywatela Polski.

Co z obywatelami Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w dobie Brexitu?

Obywatele Wielkiej Brytanii oraz Irlandii Północnej w tzw. Okresie przejściowym – tj. do końca 2020 roku, są traktowani jak obywatele Unii Europejskiej. Członkowie ich rodzin także są traktowani jak członkowie rodzin obywateli Unii Europejskiej.

  1. Bezczynność organów:

W okresie stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii nie stosuje się przepisów o bezczynności organów oraz o obowiązku organu do powiadamiania strony lub uczestnika postępowania o niezałatwieniu sprawy w terminie. W praktyce oznacza to, że w toczących się obecnie postępowaniach z zakresu legalizacji pobytu oraz ochrony międzynarodowej, strony postępowania nie muszą być zawiadamiane odrębnym pismem o zmianie terminu załatwienia sprawy.

Państwa pytania związane z tym zagadnieniem prosimy kierować na adres mailowy KLG Kancelarii Prawnej – biuro@klgkancelaria.pl lub klg@klgkancelaria.pl lub telefonicznie ( przypominamy nr 32 307 00 45 lub 503529831).

Wykorzystujemy wszystkie dostępne środki, aby pracować skutecznie, rzetelnie i bezpiecznie, a przede wszystkim – profesjonalnie.